Thiết bị thay thế khi mất điện: Phân biệt hàng nhái tránh mất tiền oan

Thời gian gần đây, thị trường xuất hiện một dạng máy lưu điện (còn gọi là hồ điện) để sử dụng những khi mất điện đã thu hút người tiêu dùng vì những tính năng tiện dụng, gọn nhẹ.
Tuy nhiên, theo kỹ sư điện Nguyễn Xuân Hạnh, Công ty Thương mại Tràng An, nếu không cẩn thận, người tiêu dùng có thể mất tiền oan vì mua phải hàng kém chất lượng.
 
Đa dạng sản phẩm và giá cả

Trên các diễn đàn tiêu dùng trên mạng, hầu hết những người đã sử dụng bộ hồ điện đều cho biết: Đây là thiết bị chuyển đổi điện rất gọn nhẹ, không có tiếng ồn như máy phát điện và không tốn nhiều nhiên liệu. Những ngày nắng nóng, lúc đang nấu cơm, xay thức ăn cho bé, hay vào buổi tối mất điện, thì sản phẩm này rất hữu ích.
 
Một bộ kích điện 500W được bày bán trên thị trường.
 

Trên thị trường hiện nay phổ biến 4 - 5 chủng loại hồ điện có xuất xứ từ Trung Quốc, Đài Loan, Việt Nam, Ấn Độ, Mỹ. Giá cả giữa các chủng loại này chênh lệch khá cao. Có loại chỉ 700.000 đồng, có loại lên đến 10 triệu đồng. Sản phẩm của Việt Nam, giá bộ 500W khoảng 1,3 triệu; bộ 1.000W khoảng 1,6 triệu đồng. Hồ điện của Trung Quốc có giá thấp hơn, có loại chỉ bán với giá 600.000 đồng. Cao nhất là hàng của Đài Loan hoặc Mỹ có giá từ 3 triệu – 10 triệu đồng/bộ.

Hiện trên thị trường có 2 loại sản phẩm, 1 loại là bộ Inverter hay còn gọi bộ kích điện, có chức năng biến đổi điện áp một chiều DC 12V hay DC 24V thành điện áp xoay chiều, loại này phải sử dụng với acquy đã nạp đầy. Loại thứ 2 là Inverter with changer, gồm có bộ Inverter (kích) và cả bộ sạc acquy tích hợp sẵn. Loại này lại chia làm 2 loại theo dạng sóng điện áp đầu ra: Hình sine chuẩn và hình sine mô phỏng. Loại hình sine chuẩn có dạng sóng như điện lưới, dùng tốt cho mọi thiết bị. Tuy nhiên, giá loại này thường cao gấp 3 đến 5 lần giá loại sine mô phỏng với cùng công suất.

Loại hình sine mô phỏng dạng sóng (loại hình sine vuông) chỉ dùng cho đa số các loại tải nhẹ như đèn và các loại động cơ nhỏ. Loại này không tốt cho tải động cơ lớn như quạt, máy xay sinh tố... Khi sử dụng sẽ gây kêu to, nóng và có thể làm giảm tuổi thọ của đồ dùng. Loại này càng không thể dùng được cho các loại thiết bị điện tử (TV Plasma, LCD, thiết bị âm thanh...) hoặc động cơ công suất lớn hơn (bơm nước, cửa cuốn). Đi kèm với tính năng là sự giao động khá cao về giá cả.

Chính vì giá cả có sự dao động lớn giữa các chủng loại, nên nhiều người tiêu dùng tỏ ra lo lắng mua phải hàng nhái, hàng kém chất lượng. Theo kỹ sư điện Nguyễn Xuân Hạnh, để nhận diện sản phẩm của chính hãng hay của Trung Quốc không quá khó. Nếu là “hàng Tàu”, khi cắm quạt máy vào hồ điện sẽ kêu o o. Ngoài ra, có thể phân biệt bằng cách kiểm tra đồng hồ vạn năng. Cắm hai cực của đồng hồ vạn năng, nếu chiều ra đủ công suất tối thiểu 210V, tối đa là 220V là dòng chuẩn. Nếu chiều ra chỉ ở mức 195V – 205V là dòng vuông, tức là hàng Tàu.

Sử dụng thường xuyên để tăng tuổi thọ máy

Kỹ sư Nguyễn Xuân Hạnh cũng lưu ý: Đây là bộ lưu điện, khi dùng phải đi kèm một bình ắc quy. Vì thế, khi sử dụng, người tiêu dùng nên căn cứ vào công suất sử dụng điện trong gia đình để mua bình ắc quy phù hợp. Bởi thời gian sử dụng lâu hay nhanh là phụ thuộc vào dung lượng ắc quy (ampe/h) và tổng công suất tải, chứ không phụ thuộc vào công suất của bộ lưu điện này. Dung lượng ắc quy thông thường chỉ 6 - 12 ampe/giờ nên dùng được  một thời gian rất ngắn, khoảng 5 – 6 tiếng.
 
Còn nếu với ắc quy tới 100, thậm chí 200 Ampe/ giờ thì thời gian dùng sẽ lâu hơn, khoảng trên 10 tiếng. Ví dụ, dùng khoảng 200W với ắc quy 100 ampe/giờ thì được khoảng 10 giờ liên tục. Có 2 loại ắc quy hiện nay: ắc quy chì - axít (gọi là ắc quy nước) và ắc quy khô (cadimium). Tuổi thọ thiết kế của ắc quy tối thiểu là 5 năm nhưng phụ  thuộc rất nhiều vào chế độ sử dụng.
 
Theo GS.TS Nguyễn Đức Lợi, Đại học Bách Khoa Hà Nội, chế độ làm việc của ắc quy có một lưu ý là không được dùng cạn kiệt hẳn và không được nạp với dòng quá lớn. Nếu không tuân thủ điều này thì ắc quy sẽ hỏng ngay sau vài tháng sử dụng.

Vì đây là thiết bị “hỗ trợ” những khi mất điện, không được sử dụng thường xuyên. Trong khi đó, tất cả các đồ dùng bằng điện nếu lâu ngày không sử dụng sẽ rất dễ bị hỏng hóc do ẩm gây nên. Bởi vậy, theo PGS.TS Nguyễn Đức Lợi, để kéo dài tuổi thọ cho thiết bị hồ điện này, người tiêu dùng nên cho quạt chạy thường xuyên, ít nhất mỗi tháng một lần. Trong bộ hồ điện có quạt làm mát. Khi cắm máy, quạt làm mát chạy sẽ làm cho không khí trong máy được lưu thông, có tác dụng chống ẩm mốc, tăng độ bền.